Cacao – trace: Giải pháp phát triển bền vững cho tương lai

Mặc dù nhu cầu tiêu thụ socola đang ngày càng gia tăng, thế nhưng nông dân trồng cacao vẫn phải đối mặt với những thách thức về thu nhập, điều kiện sống và sự mất cân bằng lợi nhuận trong chuỗi cung ứng cacao, dẫn đến sự khan hiếm về nguồn cung nguyên liệu. Để giải quyết các vấn đề trên, giải pháp Cacao-Trace chính là câu trả lời hoàn hảo cho bài toán nguồn cung cacao chất lượng và bền vững. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về mô hình Cacao-Trace và cách mà công ty Puratos-Grand Place Indochina đã thay đổi tình hình ngành công nghiệp cacao tại Việt Nam .

Chương trình Cacao-Trace là gì?

Mặc dù năng suất tiềm năng của cây cacao có thể đạt đến 2.000 kg hạt/hecta/năm, thế nhưng hầu hết các vườn cacao hiện nay đều có quy mô nhỏ và chỉ đạt năng suất trung bình 500 kg/hecta/năm. Trong quá trình trồng trọt có thể người nông dân còn phải đối mặt với nhiều khó khăn như: dịch bệnh, nguồn dinh dưỡng kém, khí hậu thay đổi, thiếu kỹ năng canh tác cũng như khả năng bảo quản sau thu hoạch. Điều này dẫn đến cacao sản xuất ra có chất lượng không cao, giá thành bán ra thấp, nguồn thu nhập không được đảm bảo lâu dài có thể dẫn đến tình trạng thiếu thế hệ kế tục chăm sóc phát triển cây cacao trong tương lai. Vì vậy, nông dân trồng ca cao cần phải cải thiện thu nhập từ cây cacao bằng cách cải thiện kỹ năng canh tác đồng thời chuyên tâm vào việc nâng cao năng suất và chất lượng, bởi tương lai phát triển của ngành socola phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cung ứng nguyên liệu cacao.

Để giải quyết các thách thức cho người nông dân trồng cacao, tập đoàn Puratos Grand-Place Indochina (PGPI) đã xây dựng và phát triển thành công mô hình Cacao-Trace – chứng nhận về chiến lược phát triển nguồn cung ứng  hạt cacao chất lượng cao,bền vững và có thể truy xuất nguồn gốc. Mô hình này hiện đang được áp dụng tại các nước: Việt Nam, Bờ Biển Ngà và Philippine. Hướng tiếp cận độc đáo của chương trình Cacao-Trace thông qua sự kết hợp các yếu tố kỹ thuật canh tác, môi trường, tài chính và lấy con người làm trung tâm hoạt động tất cả nhằm mục đích nâng cao kiến thức và kỹ năng canh tác cho người nông dân.

Mô hình Cacao-Trace không chỉ được xây dựng dựa trên sự hiểu biết và kinh nghiệm của những người nông dân tại địa phương, mà đội ngũ nhân viên của PGPI còn chia sẻ kiến thức chuyên môn trong việc canh tác, trồng trọt, nâng cao kỹ năng quản lý và bảo vệ môi trường cho nông dân qua đó giúp họ gia tăng năng suất, canh tác bền vững và duy trì chất lượng vườn cacao ổn định. Đây là chương trình phát triển đôi bên cùng có lợi: người nông dân có thể cải thiện thu nhập nhờ vào những thành quả xứng đáng của mình, ngược lại, công ty PGPI sẽ thu được những hạt cacao có chất lượng tốt nhất và ổn định.

Các giải thưởng và chứng nhận mà PGPI đạt được trong những năm qua: 

• Năm 2013, PGPI đã vinh hạnh nhận được giải thưởng “Hạt Ca Cao Tốt Nhất Khu Vực Châu Á – Thái Bình Dương (International Cocoa Award – Cocoa of Exellence)”.
• Năm 2015, với tư cách là đơn vị sử dụng hạt ca cao Việt Nam nhiều nhất, PGPI cùng bộ Nông Nghiệp đề nghị ICCO để công nhận. Việt Nam là một trong những nước sản xuất hạt ca cao mang hương vị tốt.
• Năm 2016, hạt cacao Việt Nam được chứng nhận là “Hạt ca cao có hương vị tốt – “Fine Flavor”

Điểm khác biệt giữa Cacao-Trace và những chứng nhận khác

Chương trình Thưởng Socola (Chocolate Bonus)

Trước đây, người nông dân phải chịu nhiều thiệt thòi do sự chênh lệch phân chia lợi nhuận từ chuỗi cung ứng cacao. Giá bán trung bình của một thanh socola ở các nước phát triển thường vượt trên cả mức thu nhập trong một tuần của những nông dân trồng cacao. Ngoài ra, sự hạn chế trong việc tiếp cận với các kỹ thuật canh tác hiện đại và thân thiện với môi trường nhằm nâng cao sản lượng đã dẫn đến kết cục đáng buồn là: trong khi nhu cầu về socola ngày càng gia tăng thì nguồn cung cacao chất lượng đang ngày càng khan hiếm.

Để hỗ trợ cho mô hình Cacao-Trace, tập đoàn PGPI đã thành lập chương trình “Thưởng Socola” (Chocolate Bonus), cam kết với mỗi kg socola được bán ra thị trường thì người nông dân sẽ được nhận khoản thưởng là 10 cent. Do vậy, khi mua các sản phẩm có nguồn gốc từ hạt cacao Việt Nam được sản xuất theo tiêu chuẩn Cacao-Trace nghĩa là người tiêu dùng đang góp phần bảo vệ nguồn cung cacao bền vững và giúp cải thiện cuộc sống của người nông dân. Hoạt động này đã thể hiện niềm tin của PGPI về sự phát triển bền vững, đó chính là mối quan hệ mang lại lợi ích cho tất cả các bên liên quan trong chuỗi cung ứng cacao: từ những người nông dân, các nhà sản xuất socola, nhà phân phối cho đến người tiêu dùng.

Chương trình Thưởng Socola. Nguồn: puratosgrandplace.com

Hệ thống Thưởng Socola được vận hành bởi tổ chức Next Generation Cacao, dưới sự giám sát của các thành viên tập đoàn PGPI, các cổ đông, đại diện ngành hàng socola và người tiêu dùng, đảm bảo 100% nguồn thưởng được trao tận tay cho người nông dân theo cách minh bạch và rõ ràng nhất. Hoạt động của tổ chức được kiểm tra và chứng nhận bởi một đơn vị kiểm toán độc lập, cam đoan thể hiện tính minh bạch và sẽ công bố bản báo cáo hoạt động thường niên.

Lên men hạt cacao – bước quan trọng để tạo nên sự khác biệt trong hương vị

Cách tiếp cận toàn diện và độc đáo của mô hình Cacao-Trace không những góp phần cải thiện chất lượng nguồn hạt mà còn cho ra đời loại socola có hương vị tuyệt hảo. Đó là nhờ quá trình lên men, rang và nghiền hạt để làm dậy lên hương vị đặc trưng vốn có của hạt cacao Việt Nam. Cũng như sản xuất rượu vang, quá trình lên men đóng vai trò quan trọng quyết định hương vị của socola. Quy trình lên men phải được kiểm soát chặt chẽ và thực hiện cẩn thận theo đúng hướng dẫn: từ việc chọn đúng loại thùng ủ, kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm cho đến khâu đảo hạt để đảm bảo sự thông khí, phá vỡ sự kết dính giữa các hạt và ngăn chặn phát sinh nấm mốc…
PGPI tự hào là công ty đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam xây dựng trung tâm lên men sau thu hoạch. Tại đây, đội ngũ các chuyên gia dày dặn kinh nghiệm sẽ tự tay lên men hạt theo phương pháp riêng và kiểm soát chặt chẽ quy trình này. Cách ủ hạt cacao với điều kiện nhiệt độ và độ ẩm theo đúng tiêu chuẩn Cacao-Trace sẽ là bước khởi đầu cho thành phẩm socola với hương vị cao cấp.

Kiểm soát toàn bộ quy trình

Thông qua chương trình Cacao-Trace, đội ngũ nhân viên của PGPI sẽ liên kết chặt chẽ với người nông dân nhằm đảm bảo cacao đạt chất lượng tốt nhất. Bên cạnh đó, với việc thành lập nhà máy thu mua và lên men hạt cacao cũng như trung tâm phát triển sau thu hoạch, PGPI đã kiểm soát được toàn bộ quy trình từ công đoạn trồng trọt, thu mua, cách chế biến hạt cacao, lên men, phơi hạt cho đến sản xuất và đóng gói socola. Đây là mô hình kinh doanh theo chiều dọc “Từ người nông dân đến thanh socola” (From farmers to chocolate) theo tiêu chuẩn Cacao-Trace, nhằm đảm bảo chất lượng đồng bộ cho thành phẩm. Đặc biệt, hạt cacao và các sản phẩm socola theo mô hình này luôn được đăng ký và kiểm định trước khi đưa ra thị trường nên đều có thể truy xuất nguồn gốc.

Các sản phẩm chất lượng theo tiêu chuẩn Cacao-Trace của PGPI

• Hạt cacao: Được sản xuất từ những trái cacao Việt Nam chọn lọc và lên men theo chuẩn Cacao-Trace nhằm đảm bảo chất lượng và mùa vụ ổn định. Đây là dòng nguyên liệu tốt nhất để sản xuất socola có hương trái cây và hương hoa tự nhiên.
• Bơ cacao: Đặc tính kết tinh của bơ cacao là yếu tố quan trọng quyết định tính ổn định và chất lượng của socola. PGPI cung cấp dòng bơ cacao đã được khử mùi hoàn toàn, không gây ảnh hưởng đến màu sắc và mùi vị đồng thời vẫn đảm bảo socola đạt được kết cấu tốt nhất.
• Bột cacao: Nhờ vào hiểu biết sâu rộng và kinh nghiệm trong ngành sản xuất cacao, PGPI đã phát triển dòng bột cacao chất lượng, với các đặc tính nổi trội như: màu đỏ sẫm và có hương vị cacao độc đáo.

Bột cacao nguyên chất của PGPI. Nguồn: puratosgrandplace.com

• Cacao nhão (cacao mass): là thành phần quan trọng quyết định kết cấu và mùi vị của socola. Được sản xuất từ những hạt cacao rang chất lượng tốt nhất, cacao nhão chính là lựa chọn tối ưu để làm nên các sản phẩm socola thơm ngon và độc đáo.
• Socola: PGPI hiện nay có thương hiệu Chocolanté, GOC là sản phẩm socola nguyên chất được làm từ 100% hạt ca cao Việt Nam đạt chất lượng theo quy trình quản lý khép kín từ người nông dân đến thanh sô cô la theo tiêu chuẩn Cacao-Trace.